Scan to BIM Nedir? 3D Lazer Taramanın Yapı Bilgi Modellemesinde Kullanımı

Mart 16, 2022
Mart 16, 2022 admin

BIM’ın açılımı “Building Information Modeling” şeklindedir. Türkçe karşılığı ise “Yapı Bilgi Modellemesi” ya da “Yapı Bilgi Sistemi” şeklindedir. Scan to BIM ise dilimize taramadan BIM’e şeklinde çevrilebilir.

Scan to BIM; bir binanın mevcut koşullarının fiziksel ve işlevsel özellikleri ile BIM’de dijital bir temsilini oluşturma uygulamasıdır. Scan to BIM işleminde lazer tarayıcı kullanılarak elde edilen veriler, 3D modelleme ortamına aktarılır. Aktarma işleminin ardından ise üretilen 3D model birçok farklı amaç için farklı platformlarda kullanılabilir hale gelir. Ancak 3D lazer taramanın, yapı bilgi modellemesinde (BIM) kullanımı hakkında değinilmesi gereken bazı noktalar vardır.

 

3D Tarama – Gerçekliği Yakalamak

3D lazer tarama ile veriler yüksek hız ve hassasiyetle elde edilebilir.  Günümüzde birçok yeni tasarım proje BIM modeli üzerinde planlanırken, inşa surecinde gerekli görünen kalite kontrolleri yapmak veya renovasyon projelerinde sahadaki durumu BIM model olarak alıp yeni tasarımları onun üzerinde çalışmak gibi birçok amaç için kullanılabilir.

 

Kullanılan 3D lazer tarayıcılar saniyede 2milyondan daha hızlı bir şekilde milimetrik hassasiyette 3D konum verisi toplayarak bulundukları ortamı “nokta bulutu” olarak bilgisayar ortamına taşımamızı sağlarlar. Yersel lazer tarayıcılar veya mobil tarayıcılarla toplanan veriler registration işlemi ile birbirleriyle birleştirilip bütünleşik bir nokta bulutu elde edilir. Bu nokta bulutu referans olarak kullanılarak BIM platformlarında modelleme işlemi yapılır.

 

3D Modelleme – BIM Uyumlu Model

3D Tarama sonucu ortaya çıkan üç boyutlu nokta bulutu verisi LFM, Cyclone ya da Recap gibi nokta bulutu işleme yazılımları ile Revit ve Archicad gibi modelleme uygulamalarına aktarılır. Bu veri yeniden modelleme, yeniden tasarım ya da renovasyon gibi uygulamalarda kullanılabilir. 3D lazer tarayıcı ile belgelemesi yapılan sahanın birebir durumu ölçülmüş olur.  Açılı duvarlar, düzgün olmayan zeminler vb. gibi durumların modellenmesi Scan to BIM surecini BIM tasarım model surecinden ayıran en büyük detaylardır.

BIM yazılımları tasarım amaçlı kurgulanmış yazılımlar olduklarından, duvarlar tam açılarda, zeminler düz bir şekilde modellenir, ancak Scan to BIM in ihtiyaç duyulduğu projelerde proje isteklerine göre bunlar 1:1 modellenebilir.

BIM modelleme surecinde modellemede kullanılacak detay bilgisi LOD (level of detail) ile tanımlanır, buna göre tasarımda kullanılacak elemanların modelde hangi detayda gösterileceği belirlenir ve o proje standardına göre çalışmalar devam ettirilir.

Scan to BIM de ise objelerin detayından çok hangi doğrulukta modelleneceği daha anlamlı bir tanım olur. Burada da LOA (level of accuracy) ile ifade edilen doğruluk gruplarının kullanılması anlam kazanır. Çünkü 3D lazer tarama verisinden elde edilen bilgi ancak yuzeyde gorunen kadardir. Yani bir duvarin icinde bulunan katmanların bilgisine sahip olamazsınız, ancak o duvarı hangi doğrulukta modelleyeceğinizi konuşabilirsiniz.

 

Scan to BIM’ın Kullanım Alanları

Scan to BIM uygulamasındaki temel amaç, yapının gerçek inşa edilmiş koşullarını yakalamaktır. BIM, kullanımı boyunca bina tesislerini üreten ve koordine eden bir bilgi havuzunun sunulmasına yardımcı olur.

Günümüzde Scan to BIM uygulaması genel olarak inşaat projelerinde üç aşamada aktif olarak kullanılmaktadır:

  • Tasarım: Bu aşamada şantiye arazisinin ve çevredeki diğer yapıların, çevrenin as built (as-built, bir inşaat ya da projenin güncel hali anlamına gelmektedir.) BIM modeli için kullanılmaktadır.
  • İnşaat: Bu aşamada BIM, devam eden inşaat işlerini geniş ölçüde temsil eder. Yönetmeliklerde belirtilen tolerans değeriyle karşılaştırma yapılır ve nokta bulutu ile modeli ile tasarlanmış BIM modeli arasındaki farklılıklar tanımlanır.
  • Tesis Yönetimi: Dokümantasyon, Bina Performans Analizi ve Tesis Yönetimi İşlevleri aşamalarında Scan to BIM uygulamasında aktif olarak faydalanılır.

 

Scan to BIM’ın Faydaları

Scan to BIM’ın faydalarını şu şekilde sıralayabiliriz;

  • Scan to BIM ile mevcut yapının modeli üzerine üretilen tasarımlar daha güvenlidir.
  • Scan to BIM uygulaması sayesinde planlama sürecini başlatmak ve proje riskini değerlendirmek için inşaat alanın sık sık ziyaret edilmesi gerekmez. Böylece zamandan tasarruf sağlanmış olur.
  • Daha hızlı karar vermeyi ve projelerdeki değişikliklerin bütün proje paydaşları tarafından daha iyi anlaşılmasını kolaylaştırır.
  • Scan to BIM, inşaat projelerinde daha iyi sürdürülebilirlik sağlar.
  • Scan to BIM iletişimi kolaylaştırdığı için iş birliğinin sağlanmasını sağlar.
  • Scan to BIM sayesinde mevcut yapı ile tasarım arasında herhangi bir çakışma (clash) olup olmadığı kontrolü yapılarak maliyetleri düşürür.

 

Solvotek Mühendislik, gelişmiş ölçüm tekniklerini farklı disiplinlerde kullanarak etkili çözümler üreten bir mühendislik firmasıdır. Sağladığımız hizmetler hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak için iletişim kanallarımızdan birini kullanarak bizimle iletişime geçebilirsiniz.